Tr. Tướng Nguyễn Văn Là

Nguyễn Văn Là (1918-1990) nguyên là tướng lĩnh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, mang quân hàm Trung tướng. Ông nguyên được đào tạo trong môi trường Quân đội từ nhỏ (Thiếu sinh quân), sau đó được đào tạo tiếp tại trường Võ bị để trở thành một sĩ quan phục vụ trong Quân đội Liên hiệp Pháp.

Sau này, trong Quân lực, ông đã từng giữ các chức vụ Tiểu đoàn trưởng, Tỉnh trưởng kiêm Tiểu khu trưởng, Chỉ huy trưởng các trường đào tạo nhân lực cho Quân đội và cuối cùng là Tổng tham mưu phó Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa.
Tiểu sử & Binh nghiệp

Ông sinh ngày 7-12-1918 tại Biên Hoà. Cha mẹ ông qua đời lúc ông còn nhỏ, ông sống với ông bà ngoại tại Biên Hòa.

Năm 1928, ông lên 10 tuổi, được người cậu là Thượng sĩ Nguyễn Văn Quan đỡ đầu và giới thiệu theo học trường Thiếu sinh quân Đakao, Sài Gòn. Năm 1932, ông được chuyển qua trường Thiếu sinh quân Đông Dương Cap Saint Jacques (Vũng Tàu) và đến năm 1937 ra trường.
Phục vụ Quân đội Pháp

Sau đó ông nhập ngũ vào Quân đội Pháp, mang số quân: 38/100.424 với cấp bậc là một Hạ sĩ quan. Đến năm 1944, ông được cử theo học sĩ quan tại trường Võ bị Tông Sơn Tây. Tốt nghiệp với cấp bậc Chuẩn úy.

Ngày 9-3-1945, Nhật đảo chính Pháp, ông cùng với 5 người vừa Việt vừa Pháp vào rừng theo Đồng Minh để kháng Nhật. Ngày 15-8 Nhật đầu hàng Đồng Minh ở Đông Dương, 5 người bạn lần lượt đều bị Nhật sát hại, chỉ mình ông thoát thân. Sau đó ông được Pháp trao tặng Huy Chương Đào thoát, đồng thời ông được thăng lên cấp Thiếu úy. Qua cuối tháng 4 năm 1946, ông được thăng cấp Trung úy và được cử làm Chỉ huy phó trường Thiếu sinh quân Đakao.

Giữa năm 1947, ông được chỉ định làm Chánh chủ khảo kỳ thi mãn khoá sĩ quan ở trường Võ bị Địa phương Vũng Tàu. Sau đó, ông được thăng cấp Đại úy giữ chức Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 3 Việt Nam
Quân đội Quốc gia Việt Nam

Đầu năm 1952, ông chính thức sát nhập vào Quân đội Quốc gia, được thăng cấp Thiếu tá và được cử làm Tỉnh trưởng kiêm Tiểu khu trưởng Kiến Hóa.
Quân đội Việt Nam Cộng hòa

Đầu năm 1956, sau một thời gian chuyển qua Quân đội Việt Nam Cộng hòa, ông được thăng cấp Trung tá, được cử làm Tư lệnh Phân khu Mỹ Tho kiêm Tư lệnh Biệt khu Đồng Tháp Mười. Bộ Chỉ huy Biệt khu đặt tại Gò Bắc Chiên, Mộc Hoá, Chánh văn phòng lúc bấy giờ là Trung úy Nguyễn Văn Đông (Nhạc sĩ, 2 bản nhạc”Chiều Mưa Biên Giới” và “Phiên Gác Đêm Xuân” được sáng tác tại đây. Sau cùng là Đại tá Chánh văn phòng Tổng tham mưu phó kiêm Trưởng khối Lãnh thổ tại Bộ Tổng tham mưu).

Cuối năm 1957, ông được thăng cấp Đại tá và thuyên chuyển về Phủ Tổng thông giữ chức Tham mưu trưởng Tham mưu biệt bộ thay thế Trung tá Huỳnh Văn Cao được cử làm Tư lệnh Sư đoàn 13 khinh chiến tại Bến Kéo, Tây Ninh.

Đầu tháng 2 năm 1958, ông được lệnh bàn giao chức Tham mưu trưởng biệt bộ lại cho Thiếu tá Cao Văn Viên. Sau đó, ông được vinh thăng hàm Thiếu tướng, nhậm chức Tổng Giám đốc Cảnh sát Công an thay thế Thiếu tướng Phạm Xuân Chiểu.

Trung tuần tháng 11 năm 1961, ông bàn giao chức Tổng Giám đốc Cảnh sát Công an lại cho Đại tá Nguyễn Văn Y để đi nhận lãnh chức vụ Tư lệnh Biệt khu Thủ Đô.

Đầu tháng 2 năm 1964, ông được chuyển nhiệm vụ đi nhận chức Chỉ huy trưởng trường Hạ sĩ quan Quân đội Việt Nam Cộng hòa (còn gọi là Quân trường Đồng Đế) thay thế Trung tá Nguyễn Vĩnh Xuân.

Tháng 11 năm 1966, bàn giao chức Chỉ huy trưởng trường Hạ sĩ quan lại cho Đại tá Lâm Quang Thơ để trở về công tác tại Bộ Tổng tham mưu. Đến đầu tháng 6 năm 1968, ông được vinh thăng hàm Trung tướng giữ chức Tổng tham mưu phó đặc trách Bình định & Phát triển kiêm Tư lệnh Địa phương quân & Nghĩa quân.

Đầu tháng 3 năm 1974, ông được lệnh bàn giao chức Tổng tham mưu phó lại cho Trung tướng Nguyễn Văn Mạnh. Cuối tháng 3, ông được giải ngũ vì lý do đáo hạn tuổi.
1975

Sau ngày 30 tháng 4, ông cùng gia đình di tản ra khỏi nước. Sau đó đi định cư tại Brooklyn, New York, Hoa Kỳ từ tháng 6 năm 1975. Đến năm 1981, di chuyển sang định cư ở Tp Houston thuộc Tiểu bang Texas.

Ngày 22-9-1990, ông từ trần tại Houston. Hưởng thọ 72 tuổi.
———————-
BÁCH KHOA TOÀN THƯ